Bahçeşehir Kıbrıs Üniversitesi’nde lisansüstü eğitimin final aşaması olan tez sürecinde, yazım tamamlandıktan sonraki en kritik adımlar tez düzenleme (editing) ve intihal (benzerlik) oranını kabul edilebilir seviyelere çekmektir. Bu iki süreç, birbirini besleyen ve tezinizin akademik bütünlüğünü, kalitesini ve nihayetinde kabulünü doğrudan etkileyen unsurlardır. Üniversitenin resmi tez yazım kılavuzuna uygunluğu sağlamanın yanı sıra, etik kurallar çerçevesinde benzerlik oranını düşürmek her öğrencinin sorumluluğudur. Bu rehber, tezinizi profesyonel bir seviyeye taşımak ve Turnitin gibi yazılımlardan alacağınız intihal raporunu iyileştirmek için pratik ve etkili yöntemleri adım adım açıklamaktadır.
1. Tez Düzenleme (Editing) Nedir ve Nasıl Yapılır?
Tez düzenleme, içeriği değiştirmeden, metnin dil, anlatım, akış ve format açısından en iyi haline getirilmesi sürecidir. Bu, yalnızca imla kontrolünden çok daha fazlasını içerir. Düzenlemeyi üç aşamada ele alabilirsiniz:
- Makro Düzenleme (Yapısal ve İçeriksel): Tezin bütününe odaklanılır. Her bölümün (Giriş, Yöntem, Bulgular, Tartışma) mantıksal akışı, argümanların tutarlılığı, gereksiz tekrarların olup olmadığı ve her paragrafın tek bir ana fikri destekleyip desteklemediği kontrol edilir. Bu aşamada, bir başkasına (danışmanınıza veya bir arkadaşınıza) okutarak dışarıdan geri bildirim almak çok değerlidir.
- Mikro Düzenleme (Dil ve Anlatım): Cümle seviyesine inilir. Uzun ve karmaşık cümleler basitleştirilir, edilgen yapılar mümkün olduğunca etken yapılara çevrilir, akademik kelime dağarcığı zenginleştirilir ve anlam belirsizlikleri giderilir. Türkçe tezlerde TDK yazım kılavuzuna, İngilizce tezlerde ise gramer kurallarına dikkat edilir.
- Format ve Teknik Düzenleme: Bu aşama, üniversite kılavuzunun fiziksel talepleriyle ilgilidir. Sayfa numaraları, başlık stilleri, kaynakça düzeni (APA, MLA vb.), şekil ve tablo başlıkları, içindekiler listesinin doğruluğu ve kenar boşlukları titizlikle kontrol edilmelidir. Bu, profesyonel bir akademi danışmanlığı hizmetinden de destek alınabilecek teknik bir süreçtir.
2. İntihal Nedir ve Neden Düşürülmelidir?
İntihal, başka bir kişinin çalışmasını, fikrini veya sözlerini kaynak göstermeden veya uygun şekilde atıfta bulunmadan kendi çalışmanmış gibi sunmaktır. Bu, ciddi bir akademik suçtur. Turnitin gibi yazılımlar, tezinizi milyarlarca kaynakla karşılaştırarak bir benzerlik raporu oluşturur. Bu raporda görünen her yüzde intihal anlamına gelmez (alıntılanan ve kaynağı gösterilen kısımlar da işaretlenir), ancak yüksek bir oran inceleme için sorun teşkil eder. Bahçeşehir Kıbrıs Üniversitesi’nin kabul ettiği genellikle %10-20 aralığındaki makul bir benzerlik oranına ulaşmak için aktif çaba gerekir.
3. İntihal Oranını Düşürmenin Etik ve Etkili Yöntemleri
Benzerlik oranını düşürmek için metni değiştiren otomatik (“spin”) yazılımlardan kesinlikle kaçının. Bunun yerine, aşağıdaki akademik ve etik yöntemleri uygulayın:
- Kaynağı Anlayarak Özetleme (Paraphrasing): Bu en temel ve en önemli yöntemdir. Bir kaynaktaki fikri, kendi cümlelerinizle ve kendi kelime seçimlerinizle yeniden ifade edin. Sadece birkaç kelimeyi değiştirmek yeterli değildir; cümlenin yapısını, sırasını değiştirin ve fikri kendi anlatım tarzınızla aktarın. Paraphrase yaptığınız her fikir için yine de kaynak gösterin.
- Doğrudan ve Doğru Alıntılama: Eğer bir tanım, teori veya çok güçlü bir ifadeyi olduğu gibi kullanmanız gerekiyorsa, bunu tırnak işareti (“…”) içine alarak doğrudan alıntı yapın ve hemen yanına sayfa numarası ile kaynağı belirtin. Ancak tezinizde doğrudan alıntıların oranı çok düşük olmalıdır (genelde %5-10’dan az).
- Sentez Yapma ve Eleştirel Yaklaşım: Birden fazla kaynaktan okuduğunuz bilgileri bir araya getirip karşılaştırarak kendi yorumunuzu ve analizinizi katın. “A yazarı şunu savunurken, B yazarı buna katılmamakta ve şu argümanı ileri sürmektedir. Bu çalışma bağlamında ise…” gibi sentez cümleleri, hem intihali önler hem de tezinizin akademik derinliğini artırır.
- Kendi Analiz ve Bulgularınıza Ağırlık Verin: Tezinizin en özgün kısmı, kendi yaptığınız araştırmanın sonuçları ve bunların tartışılmasıdır. Literatür taraması bölümünü gereğinden uzun tutmayarak, ağırlığı kendi veri analizi ve yorumlarınıza kaydırın. Kendi modelleme çalışmanızın sonuçları size özgü olacağından burada benzerlik çıkmaz.
- Erken ve Sık Rapor Alma: Tez tesliminden çok önce, bir danışmandan veya güvenilir bir intihal raporu hizmetinden yararlanarak benzerlik kontrolü yapın. Bu size, sorunlu bölgeleri görme ve zamanında revize etme şansı tanır. Üniversitenin nihai kontrolünden önce bu adımı mutlaka atın.
- Kaynakça ve Alıntıları Mükemmelleştirin: Kullandığınız her kaynağı, kılavuzda belirtilen stile (APA, MLA vb.) harfiyen uygun şekilde kaynakçaya ekleyin. Metin içindeki her alıntı ve paraphrase’in kaynakçada mutlaka bir karşılığı olmalıdır. Eksik kaynak, intihal sayılır.
Son Kontrol Listesi ve Profesyonel Destek
Tezinizi teslim etmeden önce şu sorulara cevap arayın:
- Tezim, üniversitenin resmi tez yazım kılavuzundaki tüm format kurallarına uyuyor mu?
- Metin akıcı, anlaşılır ve akademik bir dille mi yazıldı?
- Başka birine ait tüm fikir, cümle ve veriler için uygun şekilde atıfta bulunuldu mu?
- Kaynakça eksiksiz ve tutarlı mı?
- Resmi olmayan bir intihal raporu aldım ve sonuçlar kabul edilebilir sınırlarda mı?
Eğer bu süreçler sizin için çok teknik, zaman alıcı veya zorlayıcı geliyorsa, etik sınırlar içinde kalarak profesyonel destek alabilirsiniz. Tez danışmanlık hizmetleri, düzenleme ve intihal oranı düşürme konusunda size yol gösterebilir. Benzer şekilde, bir dergi makalesi hazırlarken de bu kurallar geçerlidir. Unutmayın, amaç sadece bir rapor geçmek değil, bilime ve akademik topluluğa etik, özgün ve kaliteli bir çalışma sunmaktır. Bu titiz çalışmanız, tez savunmanızdaki sunum performansınıza da olan güveninizi artıracaktır.
Hizmet almak için: Bize 0 (312) 276 75 93 numaralı sabit hattımızdan ulaşmadan önce, sayfamızdaki WhatsApp tuşunu kullanabilir ya da
bestessayhomework@gmail.com
adresine e-posta göndererek danışmanlık talebinde bulunabilirsiniz.
