Araştırma yöntemleri arasında en az bilinen fakat belirli durumlarda en güçlü alternatiflerden biri tek denekli tasarımdır. Özellikle psikoloji, özel eğitim, davranış bilimleri ve klinik araştırmalarda öne çıkan bu yöntem, tek…
Yeni medya; dijital altyapıların, etkileşimli platformların, algoritmik kürasyonun ve kullanıcı üretimli içeriklerin (UGC) kesişiminde doğan, sürekli evrilen bir iletişim ekosistemidir. Geleneksel medyadan farklı olarak yalnızca içerik dağıtım kanallarını değil, içerik…
Yapı Öğretmenliği; yapı teknolojileri, yapı malzemeleri, inşaat süreçleri, iş sağlığı ve güvenliği (İSG), yapım yönetimi, ölçme-değerlendirme, atölye/laboratuvar öğretimi ve mesleki eğitimin pedagojik boyutlarını aynı potada eriten, sahaya dönük ve pedagojik…
Bilimsel araştırmalarda deneysel ve yarı deneysel tasarımların en kritik bileşenlerinden biri kontrol grubudur. Kontrol grubu, araştırmacıya müdahalenin gerçekten etkili olup olmadığını anlamak için karşılaştırma yapma fırsatı verir. Bir müdahalenin etkisini…
Yapay Zeka Mühendisliği (YZM), makine öğrenmesi, derin öğrenme, doğal dil işleme, bilgisayarla görme, optimizasyon ve etik-AI yönetişimini bir araya getiren disiplinlerarası bir alandır. Lisansüstü düzeyde bir tez, yalnızca belirli bir…
Tez hazırlama sürecinde araştırma tasarımı, bilimsel çalışmanın kalitesini belirleyen en önemli unsurlardan biridir. Araştırmacı, hipotezlerini test etmek için uygun yöntemi seçmek zorundadır. Bu bağlamda ön test–son test yöntemi, deneysel ve…
Tez yazımı, yalnızca akademik bir zorunluluk değil; aynı zamanda araştırmacının bilimsel yetkinliğini ortaya koyan en önemli aşamalardan biridir. Tezin içeriği, kuramsal çerçevesi, araştırma soruları ve literatür taraması kadar yöntem seçimide…
Bilimsel araştırmalarda deneysel yöntemler, nedensellik ilişkilerini en güçlü şekilde test etmeyi sağlar. Ancak pratik yaşamda her zaman tam kontrollü, rastgele atamalı deneyler yapmak mümkün olmayabilir. Özellikle eğitim, psikoloji, sosyoloji ve…
Makine öğrenmesi ve veri madenciliği alanlarında, sınıflandırma ve regresyon problemleri için kullanılan en güçlü yöntemlerden biri hiç kuşkusuz Rastgele Orman (Random Forest) algoritmasıdır. Karar ağaçları yönteminin doğasında var olan bazı…
Makine öğrenmesi ve istatistiksel modelleme yöntemleri, günümüzde yalnızca bilgisayar mühendisliği veya veri bilimi alanlarında değil; sosyal bilimler, sağlık, eğitim, işletme ve psikoloji gibi çok farklı disiplinlerde de araştırmacıların sıkça başvurduğu…
Bilimsel araştırmaların yöntemsel çeşitliliği içerisinde, araştırmacının doğrudan manipülasyon yapmadığı, fakat doğal süreçler veya dışsal faktörlerin deney ortamını oluşturduğu özel bir yöntem vardır: doğal deney (natural experiment). Bu yaklaşım, araştırmacının kontrolünün…
Tez araştırmalarında özellikle veri madenciliği, makine öğrenmesi ve istatistiksel modelleme konularında en sık sorulan sorulardan biri, sınıflandırma yöntemlerinden hangisinin seçilmesi gerektiğidir. Bu bağlamda araştırmacılar çoğu zaman şu soruyla karşılaşır: “Destek…
Tez araştırmalarında, özellikle sosyal bilimler, eğitim, işletme, pazarlama, biyoloji ve sağlık alanlarında, araştırmacıların sık sık başvurduğu yöntemlerden ikisi kümeleme analizi (cluster analysis) ve ayrım analizi (discriminant analysis)yöntemleridir. İki yöntem de…
Bilimsel araştırmalarda en güçlü yöntemlerden biri alan deneyleridir. Laboratuvar ortamında yapılan kontrollü deneyler, nedensellik ilişkilerini net biçimde gösterebilir; ancak yapay bir ortamda gerçekleştiği için gerçek yaşam koşullarını her zaman yansıtmayabilir.…
Sosyal bilimlerde, eğitimde, psikolojide, işletmede ve sağlık bilimlerinde yapılan araştırmalarda en kritik aşamalardan biri ölçek geliştirme ve geçerlilik-güvenilirlik analizleridir. Ölçek geliştirme ya da ölçek uyarlama çalışmalarında araştırmacıların karşısına çıkan en…
Son yıllarda özellikle sosyal bilimlerde, eğitimde, işletme ve pazarlama alanlarında yapısal eşitlik modellemesi (Structural Equation Modeling – SEM) büyük bir ilgi görmektedir. Çünkü SEM, hem ölçüm modellerini (gizil değişkenlerin gözlenen…
Bilimsel araştırmalarda zaman boyutu, seçilecek yöntemin niteliğini belirleyen en kritik faktörlerden biridir. Araştırmalar yalnızca bir andaki fotoğrafı çekmekle sınırlı kalabileceği gibi, değişkenlerin zaman içerisindeki değişimini de izleyebilir. İşte bu noktada…
Tez araştırmalarında istatistiksel yöntem seçimi, araştırmanın başarısını belirleyen en kritik unsurlardan biridir. Özellikle sosyal bilimlerde, eğitimde, psikolojide, işletmede ve sağlık bilimlerinde araştırmacıların sıklıkla karşılaştığı ikilem şudur: “Çalışmamda yapısal eşitlik modellemesi…
Zaman serisi ve panel veri analizlerinde, bağımlı değişkenin belirli eşik değerlerine göre farklı davranışlar sergilediği durumlarda kullanılan yöntemlere eşikli modeller (threshold models) denir. Bu modeller, özellikle iktisat, finans, siyaset bilimi…
Tez hazırlama sürecinde en önemli sorulardan biri, çalışmanın yalnızca betimsel nitelikte mi olacağı yoksa değişkenler arasındaki neden–sonuç ilişkilerini mi ortaya koyacağıdır. Eğer bir araştırmanın amacı, yalnızca “olanı” göstermek değil de…